Hayrettin Filiz’in iki yeni kitabı daha yayınlandı:
İzmir Duvar Yayınları tarafından basılan, 238 sayfalık “Türkiye’de Çocuk Tiyatrosunun Kuruluş Günleri” adlı inceleme kitabı ve Ayvalık Baraka Yayıncılık’tan çıkan “Mübadelenin 100. Yılı Anısına / Türkiye ile Yunanistan Arasında Yapılan Mübadele Sonrası, Futbol ve Tiyatro Üzerinden Acıları Azaltma Çabasına Dair Bir Araştırma: Zeytin Dalının Gölgesinde (Ha Zeybek, Ha Sirtaki / Çal Birine, Oynasın Öteki)”, 2023 Nisanının son günlerinde vitrinlerdeki yerini aldı.
Yazarı, yeni kitabı “Türkiye’de Çocuk Tiyatrosunun Kuruluş Günleri” adlı kitabını yazma nedenini şöyle açıklıyor:

“Türk tiyatrosunun babası kabul edilen Muhsin Ertuğrul’un, Devlet Tiyatrosu’nun kuruluşundan 14 sene önce, 1935 yılında neden öncelikle bir ulusal çocuk tiyatrosu kurmaya çalıştığını derin derin düşünmek için son derece gerçekçi sancılarımız / nedenlerimiz var bugün.

Çünkü; günümüz çocuk tiyatrosu; -bir avuç bilim tiyatrosuna inanan kavgasından vazgeçmemiş mücadele insanı hariç- neredeyse önemsenmeyen, özenilmeyen, estetikten uzak, baştansavma, ikincil bir para kazanma aracı ve daha onlarca sıkıntılı halinden söz edebileceğimiz; ne yaptığını bilmeyen, yaptığını açıklamaktan aciz, çoğunlukla bir sömürü aracına dönüşmüş ve konunun uzmanı olmayan, çocuk algısı konusunda değişen durumları değerlendirmeyi başaramadığı için ortaya birbirinin kopyası olan işler çıkaran, gerçekliğini yitirmiş, dar görüşlü ve -nedense- daha çok didaktik bir havari olduğunu sanan yetişkin dünyasının işgali altında can çekişmektedir.

İddiası ancak kendisiyle ölçülebilecek kadar alçakgönüllü kitabımızın birilerine fikir ve ilham vermesini dilerken; kaderine terk edilmiş, donmuş bir toprağa benzeyen çocuk tiyatrosunu yeniden yeşertmek için, vargücümüzle buzlaşmış zemine kazma sallıyoruz. Çünkü uğruna birçok sıkıntıyı göze aldığımız tiyatroyu, gözümüzün bebeği çocukları ve değiştirebileceğimize inandığımız gerçekleri önemsiyoruz.”

Mübadelenin 100. Yılı anısına manşetiyle basılan “Zeytin Dalının Gölgesinde (Ha Zeybek, Ha Sirtaki / Çal Birine, Oynasın Öteki)” adlı kitap içinse yazarı şunları söylüyor:
“Bugüne kadar, birçok değerli araştırmacı sayesinde, mübadelenin nedenlerini, acılarını, siyasi sonuçlarını ya da istatistiklerini okuduk. Ben mübadele acılarını azaltmak için çabalayanları yazmaya çalıştım daha çok. Gördüm ki, nerede güneşe, barışa doğru yürüyen varsa sanat insanıdır ya; burada da onlar çıktı karşıma. Kitabı yazdım; çünkü, tiyatro ve mübadele ilişkisi bildiğim kadarıyla ilk kez bir kitapta değerlendirildi.”